Donatı elemanlarının ölçülerinin belirlenmesinde, mekan boyutlandırmalarında
(yükseklik, genişlik, derinlik), fonksiyon alanlarının belirlenmesi ve düzenlenmesinde insan
vücut ölçüleri temel kaynaktır. Donatıelemanlarının net resim, cephe görünüş, kesit resim ve
perspektiflerinin çiziminde standart ölçüleri bilmek ve uygulamak proje ve üretimde büyük
kolaylık sağlamaktadır. Donatıların ölçüleri tüm dünya ülkelerinde aynıolmalıdır. İşin takibi
ve onarımıveya sonradan yapılmasıgereken herhangi bir eklentide ölçü bütünlüğü olmalıdır.
Standartlar, üretim açısından; ürün planlama ve geliştirme, stokların kontrolü, uygun kalitede
seri üretim, kayıpların en az seviyeye indirilmesi, verimliliğin artırılması, maliyetin
düşürülmesi gibi yararlar sağlamaktadır. Günümüzde modern mobilyanın yaygınlaşması,
modüler sistemi zorunlu kılmıştır. Modüler sistemde donatılar, dünya standartları
doğrultusunda üretilmektedir. Bu sistemde sadece ölçüde değil, bunun yanısıra renk, desen,
doku ve kalitede de standart vardır
Yatak OdasıMobilyalarının Standart Ölçüleri
Karyola Ölçüleri
Tek kişilik karyola :
Boy……..: 190 – 200 cm
Genişlik..: 90 – 100 cm
Çift kişilik karyola :
Boy…….: 190 – 200 cm
Genişlik..: 140 – 160 cm
Bu ölçü , günümüzde mekanın büyüklüğüne göre 200 cm’ye
kadar çıkmaktadır. Karyolanın yuvarlak olmasıhalinde de çap olarak 200 - 220 cm
olmaktadır.
Karyola Başlığı:
Yatak seviyesinden sonra en az 25 cm veya daha yüksek olur.
Karyola Ayak Tablası:
Yatak seviyesinden 15 cm veya daha yüksek olabilir. Günümüz modern
mobilyalarında ayak tablasıyatak seviyesinin altında da yapılmaktadır.
Yatak Yüksekliği : 38 – 40 cm ( Yerden yatağın üst noktasına kadar )
Karyola Kayıtlarının yerden Yüksekliği : 32 – 36 cm
Yatağın Kayıtlardan Yüksekliği : 4 – 6 cm
Karyola iç ölçüleri, yatak ölçülerinden 2 – 3 cm daha fazla olmalıdır.
Komodin
Yükseklik : 60 cm
Genişlik : 45-50 cm
Derinlik : 32 – 36 cm
Tuvalet Masası
Yükseklik : 75-78 cm
Derinlik : 40 – 50 cm
Genişlik : İki taraftaki dolap ve çekmece bölümleri arasındaki boşluk ( ayak
boşluğu) 60 cm olur. Çekmece veya dolap yapılacaksa bu ölçüye ilave edilir.
Ayna yüksekliği : Aynanın en üst noktası yerden an az 125 cm olmalıdır.
Puf
Yükseklik : 45 cm
Genişlik ( oturma yüzeyi ) : 40 x 40 cm – 45 x 45 cm ( kare puf ),
yuvarlak puf için ise çapı 48 – 50 cm arasında değişir.
Çamaşır Dolabı( şifonyer )
Yükseklik….. ….: 90 – 100 cm
Derinlik…………: 45 – 50 cm
Genişlik ( uzunluk ) : 90 – 110 cm
Elbise Dolabı
Yükseklik : 180 – 190 cm
Derinlik : 60 cm
Genişlik : Kapak sayısına göre değişir.
İki kapaklı: 60 + 60 : 120 cm
Üç Kapaklı: 50 + 50 + 50 : 150 cm veya 55 + 55 + 55 : 165 cm
Dört , beşve daha fazla kapak olacak ise : 45 cm x kapak sayısı
Yemek Odası Mobilyalarının Standart Ölçüleri
Yemek Masası
Yükseklik : 78 cm Yuvarlak Masalarda:
Genişlik : 80 – 105 cm Yükseklik : 78 cm
Uzunluk : 50 – 60 cm x kişi sayısı Çevre : 60 cm x kişi sayısı
Yemek Odası Sandalyesi
Oturma Yüksekliği : 44 – 46 cm ( Döşeme kalınlığıdahil )
Oturma Genişliği : 42 – 44 cm
Oturma Derinliği : 44 – 47 cm
Toplam Yükseklik : 80 – 90 cm
Arkalık Eğimi : 5 – 8 cm
Büfe
Yükseklik : 80 cm
Genişlik : 180 cm
Derinlik : 45 cm
Vitrin
Yükseklik : 170 cm
Genişlik : 105 cm
Derinlik : 32 cm
Servis Arabası
Yükseklik : 65 – 75 cm
Genişlik : 42 – 50 cm
Uzunluk ( boy ) : 65 – 70 cm
Çalışma OdasıMobilyalarının Standart Ölçüleri
Çalışma Masası
Erkekler İçin: Kadınlar için:
Yükseklik : 74 – 78 cm 70 – 74 cm
Genişlik : 75 – 85 cm 75 – 85 cm
Uzunluk : 140 – 200 cm 140 – 200 cm
Büro Masalarında:
Yükseklik : 70 – 85 cm
Genişlik : 75 – 85 cm
Uzunluk : 140 – 200 cm
Orta Sehpa
Yükseklik : 36 - 38 cm
Genişlik : 45 - 60 cm
Uzunluk : 70 - 120 cm
Küçük Boy ( Köşe ) Sehpa
Yükseklik : 36 - 38 cm
Genişlik : 45 - 60 cm
Uzunluk : 45 - 60 cm
Kitap Dolabı
Yükseklik : 100 – 180 cm
Genişlik : 80 – 100 – 120 cm ( Malzemenin cinsine ve direncine göre değişir )
Derinlik : 25 – 30 – 35 cm
Raf Aralığı: 30 – 35 cm ( Kitap boyutlarıile ilgilidir. Kitap boyutlarıile ilgili
herhangi bir standart saptanmadığından boyutlar çok değişkendir. ) Kitaplık derinliğinin
saptanmasında büyük boy yayınların genişliği esas alınır.
Büyük boy ansiklopediler : 34 x 26 cm
Orta boy ansiklopediler : 31 x 24 cm
Küçük boy ansiklopediler : 27 x 22 cm
Dergiler : 34 x 26 cm
Büyük boy kitaplar : 24 x 16 cm
Orta boy kitaplar : 20 x 14 cm
Küçük boy kitaplar : 17 x 12 cm
Çalışma Koltuğu ( Döner Koltuk )
Oturma Yüksekliği : 42 en alt – 55 cm en üst ( Döşeme kalınlığıdahil )
Oturma Genişliği : 45– 50 cm
Oturma Derinliği : 47 - 54 cm
Toplam Yükseklik : 82 - 118 cm
Arkalık Eğimi : 8 - 12 cm
Kolçak Yüksekliği : 12 – 20 cm
Çalışma Sandalyesi
Oturma Yüksekliği : 45 cm ( Döşeme kalınlığıdahil )
Oturma Genişliği : 42 - 44 cm
Oturma Derinliği : 42 - 45 cm
Toplam Yükseklik : 78 - 88 cm
Arkalık Eğimi : 5 - 8 cm
Oturma Odası- Salon Mobilyalarının Standart Ölçüleri
Hafif Döşemeli Koltuklar
Oturma Yüksekliği : 40 - 43 cm ( Döşeme kalınlığıdahil )
Oturma Genişliği : 45– 55 cm
Oturma Derinliği : 48 - 50 cm
Toplam Yükseklik : 90 - 93 cm
Arkalık Eğimi : 8 - 12 cm
Kolçak Yüksekliği : 16 –20 cm
Ağır Döşemeli Koltuklar
Oturma Yüksekliği : 28 - 37 cm ( Döşeme kalınlığıdahil )
Oturma Genişliği : 48 - 54 cm
Oturma Derinliği : 52 - 56 cm
Toplam Yükseklik : 74 - 83cm
Arkalık Eğimi : 16 - 20 cm
Kolçak Yüksekliği : 16 –20 cm
Dinlenme Koltuğu
Oturma Yüksekliği : 29 – 34 cm ( Döşeme kalınlığıdahil )
Oturma Genişliği : 58 - 65 cm
Oturma Derinliği : 54 - 62 cm
Toplam Yükseklik : 74 - 83cm
Arkalık Eğimi : 32 - 35 cm
Kolçak Yüksekliği : 16 –20 cm
Sandalye ( oturma amaçlı)
Oturma Yüksekliği : 42 - 45 cm ( Döşeme kalınlığıdahil )
Oturma Genişliği : 43 - 45 cm
Oturma Derinliği : 43 - 45 cm
Toplam Yükseklik : 78 - 90 cm
Arkalık Eğimi : 8 - 10 cm
Orta Sehpa
Yükseklik : 36 - 38 cm
Genişlik : 45 - 60 cm
Uzunluk : 70 - 120 cm
Küçük Boy ( Köşe )Sehpa
Yükseklik : 36 - 38 cm
Genişlik : 45 - 60 cm
Uzunluk : 45 - 60 cm
TV Sehpa
TV sehpalarında dikkat edilecek en önemli kural, kişi koltuğa oturduğunda göz
seviyesi ile TV’nin merkezi aynıyükseklikte olmalıdır. Anatomide ve resim, heykel, mimari
gibi sanat dallarında normal bir erkek boyu 175 cm olarak kabul edilir. Bu kural
doğrultusunda oturmuşbir insanın yerden yüksekliği yaklaşık 137 cm, göz seviyesi de 125
cm civarındadır. Bu bilgiler doğrultusunda TV sehpasıhazırlanır.
Yükseklik : 60 – 75 cm ( TV’nin boyutlarıile orantılıdeğişir.)
Genişlik : 60 – 70 – 80 – 90 cm ( TV’nin boyutlarıile orantılıdeğişir.)
Derinlik : 35 – 45 cm (LCD ve Plazma TV’lerde derinlik az tutulabilir.)
Çocuk OdasıMobilyalarının Standart Ölçüleri
Yükseklik : 180 cm
Genişlik : 98 – 100 cm
Uzunluk ( boy ) : 208 – 210 cm
Yan travers ( yan kayıt ) genişliği : 20 cm
Yan traversin ( yan kayıt ) yerden yüksekliği : 15 – 20 cm
Antre Mobilyalarının Standart Ölçüleri
1-Portmanto yüksekliği 180’cm. den başlar. Mevsim dışıayakkabıların veya fazla
eşyaların konulmasıiçin yukarıkısımda da dolap olmasıdüşünülüyorsa bu
durumda yükseklik artırılarak tavana kadar çıkarılabilir. Portmanto
yüksekliklerinin genelde kapıpervazlarıseviyesinde olması( ortalama 200 –
210 cm ) görünüşgüzelliği sağlamak için aranan bir özelliktir.
2-Askıya takılmışorta boy bir paltonun yüksekliği 120 cm dir. Buna göre askı
yüksekliğinin yerden veya dolap üstünden itibaren en az 120 cm olmasıgerekir.
3-Ayakkabıdolaplarının derinlikleri 33 – 35 cm, sürme kapaklıdolaplarda ise 38
cm’den aşağıolmaz. Ancak ayakkabılar eğimli bir şekilde yerleştirilecek şekilde
dizayn edilecek ise bu ölçü 26 cm’ye kadar düşürülebilir.
4-Şapkalık raflarıgenişliği 18 cm’den başlayarak daha genişyapılabilir.
5-Aynaların biçim ve boylarıne olursa olsun, üst kenarlarıortalama göz yüksekliği
160 cm. ye, saç tuvaleti ve şapka kontrolü için en az 10 cm eklenerek 170
cm’den aşağı olmamalıdır.
6-Şapkalık rafıile askılık arasında en az 8 cm boşluk bırakılmalıdır.
Mutfak Dolaplarında Standart Ölçüleri
Tezgah yüksekliği ( mermer kalınlığıdahil ): 90 – 95 cm
Tezgah derinliği : 60 -65 cm
Alt dolap yüksekliği : 85 – 90 cm
Alt dolap derinliği : 58 – 60 – 62- (70 cm bulaşık makinasıkonulacak ise)
Baza yüksekliği : 8 cm
Alt ve üst dolap arasıboşluk : 60 – 65 cm
Tezgah tablasıçıkıntısı( alt dolaba göre ) damlalıklı : 5 cm
Üst dolabın yerden yüksekliği ( üst dolabın alt kenarı) : 150 cm
Üst dolap yüksekliği : 60 – 100 cm
Üst dolap derinliği : 30 – 35 – 38 cm
Boy dolap Derinliği : 58 – 62 cm
Boy dolap genişliği : 35 – 62 cm
Dolap kapak genişlikleri : 25 – 60 cm
Fırın boşluğu : 62 – 65 cm